حفاظت از موتورهای الکتریکی یک الزام اساسی است. با توجه به کاربرد گسترده و نقش موتورهای الکتریکی در صنعت، اهمیت این موضوع در صنعت بیشتر است. تجهیزات حفاظتی عموما با نام بریکر شناخته می شوند و هر کدام از آن ها مدار را در برابر انواع خاصی از خطای الکتریکی محافظت می کنند. یکی از خطاهای رایج موتورها الکتریکی اضافه بار است. اضافه بار روی موتور سبب داغ شدن موتور می شود. این وضعیت علاوه بر تاثیر نامطلوب بر عملکرد مدار، طول عمر موتور را کاهش می دهد.
با انتخاب بیمتال مناسب می توان از موتور در برابر این خطا محفاظت کرد. بیمتال ها به منظور حفاظت از موتور در برابر خطای اضافه بار طراحی شده اند. در ادامه به بررسی پارامترهای مهم در انتخاب رله حفاظتی بیمتال می پردازم. با من همراه باشید.
خطای اضافه جریان موتور
در بخش قبل اشاره کردیم که بیمتال به منظور حفاظت از موتور در برابر اضافه جریان مورد استفاده قرار می گیرد. اما منظور از خطای اضافه جریان چیست؟ هر مصرف کننده الکتریکی از جمله موتور، میزان مشخصی از جریان را برای کارکردن نیاز دارد که به جریان نامی موسوم است. موتورها در صورت کارکردن در شرایط کاری نرمال یعنی ولتاژ نامی و بار نامی، جریان نامی خود را از مدار می کشند.
اما گاهی اوقات جریان موتور فراتر از حد نامی می رود. در این وضعیت اضافه جریان رخ می دهد و عبور جریان بیشتر سبب داغ شدن موتور می شود. اضافه جریان در اثر افزایش بار روی شفت یا بروز اتصال الکتریکی در سیم پیچ های موتور رخ می دهد. در برخی منابع علمی آمده است که 10 درجه افزایش دمای موتر از حد نامی سبب کاهش طول عمر مفید آن به نصف می شود. با انتخاب بیمتال مناسب می توان به راحتی از وقوع این حالت پیشگیری کرد.
آشنایی با بیمتال
اساس کار بیمتال ها بر پایه تفاوت ضریب انبساط فلزات گذاشته شده است. این رلهها دارای یک تیغه دو فلزی هستند. این تیغه از کنار هم قرار گرفتن دو فلز مختلف ساخته می شود که در طول به یکدیگر متصل شدهاند و ضریب انبساط حرارتی متفاوتی دارند. زمانی که این تیغه در معرض گرمای ناشی از عبور جریان بیش از حد قرار می گیرد، فلزی که ضریب انبساط بیشتری دارد، افزایش طول بیشتری را تجربه می کند. این وضعیت سبب خمیده شدن بیمتال می شود به گونه ای که فلز با انبساط بیشتر در بیرون قوس و فلز با انبساط کمتر در داخل قوس واقع می شوند. خمیده شدن تیغه سبب قطع اتصال کنتاکت ها و در نهایت قطع مدار می شود. این مکانیسم ساده و در عین حال موثر، محافظت از موتور در برابر اضافه بار را تضمین می کند.
جزئیات بیشتر در مورد این رله را در مقاله ” بیمتال چیست ” می توانید ببینید.
پارامترهای مهم در انتخاب بیمتال
با در نظر گرفتن پارامترهای زیر می توانید بیمتال مناسب را برای کاربرد مورد نظر انتخاب کنید.
ارزیابی بار
اولین قدم در انتخاب بیمتال مناسب، ارزیابی بار مدار الکتریکی است. حداکثر جریانی را که مدار ممکن است در طول عملیات عادی تجربه کند تعیین کنید. رله بیمتال باید بتواند حداکثر جریان مورد نیاز مدار را بدون بروز مشکل عبور دهد.
زمان پاسخ
به مدت زمانی که طول می کشد تا بیمتال پس از عبور جریان از آستانه از پیش تعیین شده، خاموش شود، زمان پاسخ گفته می شود. زمان پاسخ یک عامل حیاتی است که در انتخاب رله بیمتال باید در نظر گرفته شود. برای کاربردهای خاص، زمان پاسخ سریع جهت جلوگیری از آسیب به اجزای حساس ضروری است. زمان پاسخ رله را ارزیابی کنید و مطمئن شوید که با نیازهای برنامه شما مطابقت دارد.
حساسیت به دمای محیط
دمای محیط می تواند بر عملکرد رله های بیمتال تأثیر بگذارد. برخی از رلهها ممکن است حساسیت کمتری نسبت به دمای محیط داشته باشند یا ویژگیهای تریپ آن ها در دماهای شدید تغییر کند. اگر برنامه شما شامل کار در محیط های سخت با دمای شدید است، رله هایی را انتخاب کنید برای چنین شرایطی طراحی شده اند.
قابلیت اطمینان و عمر مفید
قابلیت اطمینان یک نگرانی اساسی در مورد تجهیزات الکتریکی است. توصیه می شود از محصولات تولید کنندگان معتبر و قابل اعتماد استفاده کنید. علاوه بر این، طول عمر مفید رله را بررسی کنید تا زمان تعویض رله به تعویق نیافتد.
ابعاد و شرایط نصب
ابعاد فیزیکی و شرایط نصب بیمتال از جمله ملاحظات ضروری است که در زمان انتخاب بیمتال باید مورد توجه قرار بگیرد. اطمینان حاصل کنید که رله مورد نظر به راحتی در تابلو برق شما قابل نصب است. این موضوع به ویژه در شرایطی که قرار است رله جایگزین نمونه موجود شود از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
شرایط محیطی محل استفاده
بسته به نوع کاربرد، درجه حفاظت بیمتال باید مورد توجه قرار بگیرد. برای محیطهای خشن یا خارج از منزل، به دنبال بیمتالی با درجهبندی حفاظت (IP) مناسب باشید. حفاظت مناسب از نفوذ گرد و غبار، آب و سایر آلایندهها به داخل بریکر جلوگیری می کند.
گواهینامه ها و استانداردها
بررسی کنید که آیا بیمتال مورد نظر با استانداردها و گواهینامه های صنعت مربوطه مطابقت دارد یا خیر. رلههای سازگار ایمنی و کیفیت سیستمهای الکتریکی شما را تضمین میکنند. همچنین برای کاربردهای خاص، رعایت برخی الزامات قانونی ضروری است.
ملاحظات هزینه ای
در حالی که هزینه نباید تنها عامل تعیین کننده در انتخاب تجهیزات ایمنی باشد، اما ارزیابی قیمت در مقایسه با ویژگی ها و مزایا ضروری است. به عنوان یک کارشناس باید بتوانید بین کیفیت، عملکرد و هزینه یک تعادل خوب برقرار کنید.
گارانتی و خدمات پس از فروش
آخرین اما نه کم اهمیت ترین پارامتر در انتخاب بیمتال، دوره گارانتی و خدمات پس از فروش محصولات است. با خرید برندهای معتبر از فروشنده های شناخته شده می توانید خیال خود را از بایت گارانتی و خدمات پس از فروش محصول راحت کنید.
جمع بندی
خطای اضافه بار از جمله خطاهای شایع مدارهای الکتریکی است. از جمله تجهیزاتی که برای حفاظت از مدار در برابر این تجهیزات می توان از آن ها استفاده کرد، رله بیمتال است. با توجه به اهمبت حفاظت از موتورها در برابر این خطاها، انتخاب بیمتال مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به پارامترهای بیان شده در این مقاله می توانید انتخاب بهتری داشته باشید.