درایو یا اینورتر یک تجهیز پرکاربرد در صنایع مختلف است. درایو تنها تجهیزی است که قابلیت کنترل دقیق عملکرد موتور الکتریکی را دارد. علاوه بر این چالش های راه اندازی و توقف موتور نیز توسط درایو مدیریت می شوند. بهره مندی از مزایای درایو، در گرو رعایت چند نکته ضروری است. نکته اول انتخاب درایو مناسب است. در گام بعدی لازم است نصب و راه اندازی درایو به صورت صحیح انجام شود. پس از طی این مراحل با تدوین و اجرای برنامه نگهداری اینورتر بهره مندی از مزایای آن به حداکثر می رسد.
نگهداری یکی از الزامات استفاده از دستگاه های مختلف است. با اجرای صحیح برنامه نگهداری، علاوه بر افزایش طول عمر مفید دستگاه، هزینه تعمیرات کاهش و قابلیت اطمینان سیستم افزایش می یابد. در ادمه به بررسی اهمیت نگهداری اینورتر می پردازیم. همچنین چک لیستی از کارهایی که در بازه های زمانی مختلف باید انجام دهید ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
درایو و عملکرد آن
درایوها در بازار با نام اینورتر نیز شناخته می شوند. این دستگاه الکترونیکی از تکنیک تنظیم فرکانس برای کنترل عملکرد موتور بهره می برد. قابلیت ویژه درایو در کنترل عملکرد موتور الکتریکی سبب بهبود اجرای فرآیندها و افزایش بهره وری سیستم می شود. به عنوان مثال در معرفی درایو زیمنس به قابلیت صرفه جویی در مصرف برق تا بیش از 60 درصد اشاره شده است.
روش های مختلفی برای راه اندازی ایمن موتور الکتریکی وجود دارد. در هر روش یکی از پارامترهای عملیاتی موتور تحت کنترل قرار می گیرد. درایو ابتدا برق شهر را یکسو کرده و تبدیل به DC می کند. در مرحله بعد با کلیدزنی ترانزیستورهای قدرت، یک ولتاژ AC ثانویه تولید می شود. پارامترهای عملیاتی این ولتاژ شامل جریان، فرکانس و اختلاف پتانسیل قابل تنظیم است.
اهمیت نگهداری اینورتر
با توجه به نقش پررنگ درایو در صنایع مختلف و تاثیر گسترده آن بر کیفیت محصولات تولیدی، عملکرد مطمئن اینورتر از اهمیت بالایی برخوردار است. خرابی هر بخش از سیستم از جمله درایو می تواند منجر به توقف پیش بینی نشده خط و تحمیل هزینه های سنگین به سیستم شود. با بزرگتر شدن درایو، اهمیت نگهداری از آن بیشتر می شود.
وقوع چنین شرایطی علاوه بر هزینه های توقف خط، هزینه تعویض یا تعمیر درایو را نیز به بار می آورد. از سوی دیگر عملکرد نامناسب درایو کاهش کیفیت محصول نهایی و بازده کلی سیستم را به همراه دارد. با در نظر گرفتن جوانب مختلف، اهمیت نگهداری اینورتر بیش از پیش روشن می شود. اجرای یک برنامه نگهداری مدون، خیال شما را از عملکرد مطمئن درایو راحت می کند. در ادامه به بررسی بخش های مختلف یک برنامه نگهداری درایو خواهیم پرداخت.
چک لیست نگهداری اینورتر
منظور از چک لیست نگهداری، کارهایی است که باید به صورت منظم انجام دهید تا عملکرد درایو دچار اختلال نشود. برنامه نگهداری اغلب به صورت دوره ای و در بازه های زمانی مشخص اجرا می شود. اینورتر در دوره های روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه مورد بازدید و ارزیابی قرار می گیرد. هر دوره زمانی نیاز به بررسی های متفاوتی روی عملکرد و سلامت درایو دارد.
بروز برخی خطاها در شبکه و یا بار سبب توقف عملکرد درایو می شود. این خطاها عموما بر روی صفحه نمایش درایو نشان داده می شوند و باید آن ها را رفع کنید. کدهای خطای ATV71 نمونه ای از این شرایط را نشان می دهد.
برنامه روزانه نگهداری اینورتر
برنامه نگهداری روزانه نسبتا ساده است و توسط پرسنل غیر فنی انجام می شود. در این برنامه بازدید ظاهری و کنترل برخی پارامترهای عملیاتی انجام می شود. این برنامه شامل موارد زیر است:
بررسی ظاهری: وجود هر گونه علائم آسیب مانند ترک، فرورفتگی، یا شل بودن قطعات باید مورد بررسی قرار بگیرد. نشانه هایی مانند گرمای بیش از حد یا جرقه، نشان دهنده وجود یک مشکل بالقوه است.
تمیز کردن: وجود گرد و غبار و آلودگی های دیگر در محفظه درایو سبب ایجاد اختلال در عملکرد آن می شود. فضای بیرونی درایو را با یک پارچه نرم یا جاروبرقی تمیز کنید. استفاده از آب یا مواد شیمیایی خشن روی محفظه درایو ممنوع است.
بررسی اتصالات الکتریکی: برنامه روزانه نگهداری اینورتر شامل بررسی کابل ها، ترمینال ها و اتصالات الکتریکی نیز می شود. در صورت مشاهده اتصالات شل، آن ها را سفت کنید و مطمئن شوید که سیم ها به درستی بسته یا لحیم شده اند.
بررسی تهویه: اطمینان حاصل کنید که اینورتر تهویه مناسبی دارد. وجود تهویه جهت پیشگیری از گرم شدن بیش از حد درایو ضروری است. عملکرد فن را بررسی و هر مانعی که مانع جریان هوا می شود را تمیز کنید.
ولتاژ و فرکانس ورودی: ولتاژ و فرکانس ورودی را بررسی و از مطابقت آن با استاندارد اطمینان حاصل کنید. این پارامترها در کتابچه راهنمای درایو درج می شوند.
چک لیست نگهداری هفتگی اینورتر
برنامه هفتگی نگهداری اینورتر با برنامه روزانه متفاوت است. در نگهداری هفتگی درایو لازم است موارد زیر را بررسی کنید:
بررسی سطح روغن: برخی درایوهای توان بالا از روغن به عنوان خنک کننده استفاده می کنند. کاهش سطح روغن این درایوها سبب خنک کنندگی نامناسب، داغ شدن و در نتیجه عملکرد نادرست درایو می شود. برای اطمینان از این موضوع لازم است به صورت هفتگی سطح روغن مخزن VFD را بررسی کنید. اگر سطح روغن پایین است، روغن مناسب را به مخزن اضافه کنید.
بررسی فیلتر فن: فیلتر فن وظیفه جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل درایو را بر عهده دارد. با توجه به اهمیت وجود فیلترها، در برنامه نگهداری اینورتر لازم است فیلتر فن را مورد ارزیابی قرار دهید. فیلترباید عاری از هر گونه کثیفی یا زباله باشد. در صورت گرفتگی یا آسیب دیدگی، فیلترها را تعویض کنید.
تمیز کردن فن: هفته ای یکبار فن VFD را تمیز کنید تا مطمئن شوید که به درستی کار می کند. از یک برس نرم یا جاروبرقی برای پاک کردن گرد و غبار و زباله ها استفاده کنید. تهویه و خنک کاری درایو به وسیله فن انجام می شود؛ بنابراین مهم است که درست کار کند.
برنامه نگهداری ماهانه اینورتر
برنامه نگهداری ماهانه شامل انجام آزمایش کامل سیستم، بررسی بروز بودن نرم افزار و … است. موارد زیر را به صورت ماهانه باید بررسی کنید:
عملکرد سیستم: برای اطمینان از عملکرد صحیح درایو، تمام پارامترهای عملیاتی سیستم را یکبار تست کنید. این تست شامل بررسی ولتاژ، جریان و فرکانس ورودی و خروجی درایو است.
بروزرسانی firmware: فیرم ور کد کوچکی است که در حافظه دستگاه ذخیره شده و امکان استفاده از آن را فراهم می کند. اغلب تولید کننده ها به صورت دوره ای firmware محصولات خود را بروز می کنند. در برنامه نگهداری ماهانه اینورتر، چنانچه بروزرسانی جدیدی در دسترس است، سیستم را به آخرین نسخه به روزرسانی کنید تا از رفع اشکالات و بهبود عملکردهای ایجاد شده بهره مند شوید.
تمیز کردن اجزای داخلی: محفظه درایو را باز کنید. اجزای داخلی را با یک پارچه نرم به دقت تمیز کنید تا گرد و غبار و کثیفی از بین برود. دقت کنید استفاده از مواد شیمیایی خشن یا پاشیدن مستقیم آب سبب خرابی درایو می شود.
برنامه فصلی نگهداری اینورتر
نگهداری فصلی باید توسط یک تکنسین ماهر انجام شود. در این بررسی قطعات فرسوده تعویض می شوند. مراحل زیر را به صورت فصلی انجام دهید:
بازرسی کامل درایو: در این بازرسی علائمی همچون ساییدگی، ترک خوردن مقاومت یا دیودها، باد کردن خازن ها و شل شدن اتصالات به دقت ارزیابی می شوند. در صورت نیاز نسبت به تعویض یا ترمیم قطعات آسیب دیده اقدام کنید.
تعویض فیلتر فن: درایوهای بزرگ جریان هوا را توسط فن به داخل محفظه هدایت می کنند. برای جلوگیری از ورود گرد و غبار و … به داخل درایو، در مجراهای ورود هوا فیلترهای ویژه ای تعبیه می شود. در صورت فرسودگی یا آسیب دیدگی، باید فیلتر را تعویض کنید.
چک لیست نگهداری سالانه درایو
تعمیر و نگهداری سالانه شامل انجام تعمیرات اساسی VFD است و باید توسط یک مهندس خبره انجام شود. نگهداری سالانه اینورتر شامل تعویض اجزای فرسوده یا آسیب دیده، کالیبره کردن بخش کنترل و تمیز کردن کامل درایو است.
علاوه بر تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده، عکس العمل سریع به هشدارها یا نواقص درایو بسیار مهم است. آلارم ها می توانند نشان دهنده یک مشکل بالقوه باشند که در صورت عدم رسیدگی به موقع می تواند منجر به خرابی شود.