بیمتال، محافظ مطمئن موتور در برابر اضافه بار

بیمتال چیست؟

به بیان ساده، یک تجهیز حفاظتی ویژه که موتور را در برابر خطای اضافه جریان حرارتی محافظت می کند. منظور از اضافه جریان، افزایش جریان عبوری از سیم پیچ های موتور است. این حالت به دلایل مختلفی رخ می دهد که از آن جمله موارد زیر قابل اشاره است:

• وجود اتصال کوتاه در سیم پیچ موتور
• افزایش بار روی شفت موتور

افزایش جریان عبوری از سیم پیچ سبب افزایش دمای موتور می شود. به همین دلیل نام آن را اضافه جریان حرارتی گذاشته اند. افزایش دمای موتور به میزان 10 درجه سانتیگراد، عمر مفید موتور را تا 50 درصد کاهش می دهد. بنابراین تشخیص به موقع این خطا بسیار ضروری است.

انواع مختلفی از تجهیزات حفاظتی قابلیت تشخیص این خطا را دارند. اما بیمتال به صورت ویژه برای تشخیص این خطا عرضه شده است. در توان های بالا روش های راه اندازی موتور متفاوت می شود. استفاده از درایو و سافت استارتر بهترین انتخاب برای موتورهای توان بالا است. این تجهیزات نیز عموما قابلیت تشخیص خطای اضافه جریان حرارتی را دارند.

بیمتال به صورت سری با موتور و سایر تجهیزات حفاظتی در مدار قرار می گیرد. بنابراین همان جریان عبوری از موتور، از این بریکر نیز عبور می کند. در بخش های بعدی به تشریح ساختار و عمکرد این رله های حفاظتی خواهیم پرداخت.

ساختار بیمتال

تجهیزات حفاظتی مورد استفاده در مدار الکتریکی بخشی به نام تریپ یونیت دارند که وظیفه تشخیص خطا را بر عهده دارد. بسته به نوع خطای قابل تشخیص، تریپ یونیت مورد استفاده در بریکر متفاوت است. به عنوان مثال تریپ یونیت کلید اتوماتیک در انواع حرارتی/ مغناطیسی و الکترونیکی عرضه می شود.

بی متال از یک ساختار حرارتی برای تشخیص خطای اضافه بار بهره می برد. در این ساختار از قابلیت انبساط دو فلز غیر همجنس در اثر حرارت، استفاده شده است. ساختار بیمتال شامل بخش های زیر است:

تیغه دو فلزی

اصلی ترین جزء ساختار این کلید، تیغه ای است که از اتصال دو فلز متفاوت به هم ساخته شده است. این فلزات ضریب انبساط حرارتی متفاوتی دارند که خم شدن تیغه در اثر گرما می شود.

مکانیزم تیغه ها

مسیر جریان بار توسط تیغه ها بسته می شود. مکانیزم کلید شامل دو تیغه است که یکی از آن ها ثابت و دیگری متحرک است. خم شدن تیغه بیمتال سبب جابجایی بخش متحرک تیغه و تغییر وضعیت کلید می شود. عملکرد این بخش مشابه تیغه کنتاکتور است. با این تفاوت که سیگنال تحریک آن ها متفاوت است.

بدنه (قاب محافظ)

تمام تجهیزات الکتریکی به منظور عایق سازی و جلوگیری از ورود گرد و غبار، دارای یک قاب محافظ هستند. قاب محافظ معمولاً از جنس پلاستیک (یا سایر مواد عایق) ساخته می شود.

ترمینال ها

اتصال تجهیزات الکتریکی به مدار با استفاده از ترمینال انجام می شود. ترمینال مورد استفاده در بیمتال ها از نوع پیچی یا بعضا قابل لحیم کاری است.

بیمتال چگونه کار می کند؟

بخش متحرک تیغه اصلی به تیغه بی متال متصل شده است. افزایش جریان عبوری از مدار سبب افزایش جریان هیتر گرم کننده می شود. در این حالت حرارت تولیدی هیتر و در نتیجه دمای تیغه افزایش می یابد. دو تیغه استفاده شده در کنار هم ضریب انبساط دمایی متفاوتی دارند.

به همین دلیل میزان افزایش طول آن ها یکسان نیست. تفاوت طول تیغه ها پس از گرم شدن سبب ایجاد خمیدگی در ساختار تیغه می شود. با خم شدن تیغه، کنتاکت متحرک از کنتاکت ثابت جدا شده و مسیر عبور جریان باز می شود. در نتیجه عبور جریان متوقف و موتور قطع می شود.

در اینجا توجه به یک نکته مهم ضروری است. بیمتال پس از خنک شدن تیغه ها به حالت اولیه بر می گردد و مدار را وصل می کند. یعنی حتی در صورت رفع خطا، تا زمانی که تیغه ها خنک نشود، موتور را نمی توان دوباره روشن کرد!

در مقاله بی متال چیست؟ به بیان جزئیات بیشتر در مورد این بریکر پرداخته ایم

عوامل موثر در انتخاب بی متال

اهمیت حفاظت از مدار الکتریکی، ضرورت انتخاب تجهیزات حفاظتی مناسب را افزایش داده است. عملکرد نامناسب تجهیزات حفاظتی به معنای عدم تشخیص به موقع خطا و وارد آمدن آسیب های جدی به مدار است. خوشبختانه با در نظر گرفتن چند پارامتر کلیدی در زمان انتخاب بیمتال، می توان به گزینه مناسب دست پیدا کرد:

• جریان نامی موتور
• محدوده دمای عملیاتی
• شرایط محیطی
• برند یا تولید کننده

در مواردی که امکان عبور جریان های بالاتر از مدار وجود دارد، از بی متالی با ضریب انبساط دمایی بیشتر استفاده می شود. هرچقدر ضریب انبساط دمایی بیشتر باشد، عکس العمل بیمتال به افزایش جریان سریعتر می شود. در کاربردهای با جریان عبوری کم، از بی متال با ضریب دمایی کمتر استفاده می شود تا از قطع کاذب مدار جلوگیری به عمل آید.

در ادامه به معرفی چند نمونه از بی متال های موجود در بازار ایران خواهیم پرداخت. همچنان با من همراه باشید.

بیمتال زیمنس

محصولات زیمنس در همه رده ها جز محبوبترین های بازار ایران هستند. بی متال زیمنس نیز به دلیل عملکرد مطمئن و قابلیت اطمینان بالا، در بسیاری از پروژه های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. این رله های حفاظتی در هماهنگی کامل با کنتاکتور زیمنس طراحی شده اند.

قابلیت اتصال مستقیم به کنتاکتور بدون نیاز به تجهیزات جانبی، نقش موثری در بهینه سازی ابعاد تابلو برق دارد. تنها نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد، هماهنگی سایز بیمتال زیمنس با کنتاکتور مورد نظر است. بی متال زیمنس با قابلیت انعطاف پذیری بالا، مقاومت در برابر خوردگی و سایش، کارایی بالا در شرایط دمایی گوناگون و ضرایب انبساط مختلف در صنایع مختلف قابل استفاده است.

انواع بیمتال زیمنس

بی متال زیمنس رنج جریان 0.7 تا 100 آمپر را پوشش می‌دهد. بیمتال زیمنس مانند سایر محصولات این برند در سری های مختلف عرضه می شوند. در حال حاضر سری های 3RB و 3RU زیمنس در بازار ایران موجود است. سری 3RU در 4 اندازه مختلف (مانند کلید حرارتی زیمنس) عرضه می شوند. رنج جریان هر سایز به صورت زیر است:

• سایز S00 رنج جریانی 0.11 تا 16 آمپر
• سایز S0 رنج جریانی 1.8 تا 40 آمپر
• سایز S2 رنج جریانی 22 تا 80 آمپر
• سایز S3 رنج جریانی 28 تا 100 آمپر

سری 3RB بیمتال زیمنس رنج جریان گسترده تری دارد. این بریکرها رنج جریان 0.1 تا 630 آمپر را پوشش می دهند. این خانواده قابلیت های بیشتری نسبت به سری 3RU دارد. از جمله می توان به وجود نمایشگر و قابلیت اتصال به پی ال سی در سری 3RB2 اشاره کرد.

بیمتال اشنایدر

بی متال در کنار سایر تجهیزات فشار ضعیف اشنایدر کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارد. از جمله ویژگی های بارز این بریکرها می توان به دوام، طول عمر بالا و عملکرد مطمئن در شرایط محیطی مختلف اشاره کرد. کیفیت بالا و عملکرد مطمئن این رله های حرارتی خیال شما را حفاظت مطمئن موتور راحت می کند.

بیمتال اشنایدر علاوه بر دوام و دقت، رنج جریان گسترده ای دارد. انواع مختلفی از این تجهیزات توسط اشنایدر تولید و به بازار عرضه شده است. سری های LRD و LRF بی متال اشنایدر در بازار ایران موجود است. کنتاکتور اشنایدر در دو سری معروف D و F عرضه می شود. هر کنتاکتور با بی متال مشابه خود قابل استفاده است( سری D یا سری F).

رنج جریان این رله های حفاظتی نیز با هم متفاوت است:

• بیمتال اشنایدر سری LRD: رنج جریان 0.16 تا 65 آمپر
• بی متال اشنایدر سری LRF: رنج جریان 48 تا 630 آمپر

کدام یک از محصولات اشنایدر مورد نیاز شماست؟

بیمتال هیوندای

بی ‌متال‌ هیوندای به عنوان یکی از برندهای محبوب شرقی در بازار ایران شناخته می شود. این بریکرها علاوه بر خطای اضافه بار، قادر به تشخیص خطای قطع فاز نیز هستند. رنج جریان 0.12 تا 800 آمپر توسط این بریکرها پوشش داده می شود.

بیمتال هیوندای در دو سری اصلیH  وU، عرضه می شود. این سری ها متناسب با کنتاکتور هیوندای در سری هایHGC  و UMC طراحی شده‌اند. بی متال هیوندای علاوه بر حفاظت دقیق در برابر اضافه بار و قطع فاز، ابعاد فشرده و کیفیت ساخت بالایی دارد. امکان نصب تجهیزات جانبی مانند کنتاکت‌های کمکی و اینترلاک مکانیکی افزایش قابلیت های این تجهیزات را امکانپذیر کرده است.

بی ‌متال هیوندای سری  HGT

سری HGT هیوندای در رنج جریان 9 تا 800 آمپر، عرضه می شود. این بی‌متال‌ها را می توان به صورت مستقیم به کنتاکتور تا رنج جریان 100 آمپر متصل کرد. بیمتال های همراه با CT بر روی کنتاکتورهای 110 تا 800 آمپر نصب می شوند.

بیمتال هیوندای سری  UTH

سری UTH مشخصاتی مشابه با سری HGT دارند و در رنج جریان 9 تا 800 آمپر عرضه می شوند. مهمترین تفاوت این سری با HGT ها در ابعاد و طراحی ظاهری آن ها است.

خرید بیمتال

بی متال کاربرد بسیار گسترده ای در حفاظت از موتور الکتریکی دارد. کاربرد گسترده این بریکرها سبب عرضه نمونه های بسیار متنوع از آن در بازار شده است. استقبال گسترده از این بریکرها سبب ورود افراد سودجو به بازار عرضه آن ها شده است.

متاسفانه نمونه های غیر اصل (تقلبی) برخی برندهای بی متال در بازار به وفور یافت می شود. به منظور اطمینان از خرید محصول اورجینال، بهترین راه خرید از عرضه کننده معتبر است. همین الان بیمتال و سایر محصولات مرتبط با برق صنعتی را با ضمانت اصالت کالا و خدمات پس از فروش از پناپ کالا سفارش دهید.

ما همه محصولات را با گارانتی اصالت کالا و خدمات پس از فروش متمایز عرضه می کنیم. اگر هنوز سوالی برای شما باقیست با ما تماس بگیرید. مشتاق شنیدن صدای گرمتان هستیم.