کلید مینیاتوری

مقدمه ای بر فیوزهای مینیاتوری و عملکرد آن ها

کلید مینیاتوری در واقع اشاره به MCB دارد. Miniature Circuit Breaker از جمله بریکرهای پرکاربرد است که از مدار الکتریکی در برابر خطای اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت می کند. در صورت بروز هر یک از این خطاها فیوز مینیاتوری قادر است مدار الکتریکی را قطع کند. به همین دلیل این تجهیزات را بریکر نامگذاری کرده اند. در گذشته اغلب از فیروها برای حفاظت از مدار در برابر اتصال کوتاه استفاده می شد.

اما مزایای کلید مینیاتوری سبب شد خیلی سریع جای فیوزها را در اغلب کاربردها بگیرند. فیوزها در صورت وقوع اتصال کوتاه و قطع مدار، نیاز به تعویض دارند. به عبارت دیگر فیوزها یکبار مصرف هستند. اما کلیدهای مینیاتوری را می توان پس از رفع خطا دوباره وصل کرد. این قابلیت سبب شده MCB ها کارآمدتر و مقرون به صرفه تر از فیوز باشند.

MCB چگونه کار می کند؟

فیوز مینیاتوری در ساختار داخلی خود از یک مکانیزم تریپ حرارتی – مغناطیسی بهره می برد. عملکرد این بخش های کلید مشابه کلید اتوماتیک است. کلید مینیاتوری مدار را در برابر دو خطای اتصال کوتاه و اضافه جریان محافظت می کند. هنگامی که یک مدار وضعیت خطا را تجربه می کند، اجزای داخلی MCB این ناهنجاری را تشخیص و مدار را قطع می کنند.

مکانیزم حرارتی MCB به عبور جریان اضافه طولانی مدت واکنش نشان می دهد. عبور جریان بیشتر از جریان نامی بار از کلید سبب تریپ کردن مکانیزم حرارتی و قطع مدار می شود. مکانیسم مغناطیسی وظیفه پاسخ به نوسانات ناگهانی جریان بالا را بر عهده دارد. در صورت بروز اتصال کوتاه جریان به صورت ناگهانی به شدت افزایش می یابد. این افزایش جریان سبب عملکرد تریپ مغناطیسی و قطع مدار می شود.

در صورت بروز هر یک از خطاهای یاد شده، MCB اتصال منبع تغذیه به مدار را قطع می کند و از خطرات احتمالی آتش سوزی و … جلوگیری می کند.

جزئیات بیشتر در مورد عملکرد و ساختار داخلی MCB را در مقاله “کلید مینیاتوری چیست و چه کاربردهایی دارد؟” ببینید.

مقایسه کلید مینیاتوری و فیوز

فیوزها از گذشته به منظور حفاظت از مدار در برابر اتصال کوتاه مورد استفاده قرار می گرفته اند. با این وجود کلیدهای مینیاتوری مزایای زیادی نسبت به فیوز دارند که سبب شده در اغلب کاربردها جای فیوز را بگیرند. مهمترین مزایای MCB نسبت به فیوز عبارتست از:

• پاسخ سریعتر به خطاها
• قابلیت تنظیم (وصل) مجدد
• محافظت دقیق تری
• عدم نیاز به تعویض در صورت بروز خطا
• محافظت در برابر خطای اتصال کوتاه و اضافه جریان
• کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری

لازم به ذکر است با وجود مزایای زیادی که بریکرهای مینیاتوری نسبت به فیوز دارند، هنوز در برخی موارد از فیوزها استفاده می شود.

کلاس کاری فیوز مینیاتوری

کلیدهای مینیاتوری به منظور حفاظت از اناوع تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند. اما تجهیزات مختلف، رفتار متفاوتی دارند. اغلب این تفاوت ها را در لحظه شروع به کار شاهد هستیم. به عنوان مثال موتورها در لحظه شروع به کار جریانی بین 5 تا 10 برابر جریان نامی از موتور می کشند. اگر فیوز مینیاتوری بخواهد به این افزایش جریان در لحظه راه اندازی واکنش نشان دهد، مدار را قطع می کند و موتور هرگز روشن نخواهد شد.

برای غلبه بر این چالش، کلیدهای مینیاتوری را در کلاس های کاری مختلف دسته بندی می کنند. مبنای این کلاس بندی، رفتار بارهای مختلف در لحظه شروع به کار است. انواع کلید مینیاتوری را می توان در کلاس های اصلی زیر دسته بندی کرد:

مینیاتوری کلاس B

محافظت از مدارها و بارهایی که جریان هجومی متوسطی دارند با کلیدهای کلاس B انجام می شود. مدارهای روشنایی، پریزهای برق و لوازم خانگی کوچک در ساختمان های مسکونی و تجاری از این نوع مینیاتوری استفاده می کنند. این کلیدها در جریانی بین 3 تا 5 برابر مقدار نامی تریپ می کنند.

مینیاتوری تیپ C

کلاس C نسبت به کلاس B قدرت قطع بالاتری دارد. این کلیدها در بازه  جریان 5 تا 10 برابر مقدار نامی مدار را قطع می کنند. برای کاربردهایی نظیر کنترل موتور، بارهای القایی و تاسیسات روشنایی تجاری/صنعتی که جریان هجومی بالاتری دارند، از این کلیدهای مینیاتوری استفاده می شود.

فیوز مینیاتوری تایپ D

حفاظت از مدارهایی که جریان هجومی بسیار بالایی دارند با کلیدهای مینیاتوری کلاس D انجام می شود. محدوده تریپ این کلیدها بین 10 تا 20 برابر جریان نامی است. تابلوهای توزیع برق، موتورهای بزرگ و تجهیزات با جریان راه اندازی بالا به این نوع از کلید مینیاتوری نیاز دارند.

کلید مینیاتوری کلاس K

این کلاس از کلید مینیاتوری ویژه بارهای القایی بزرگ است. این بارها مشخصات ویژه ای دارند. این بارها در لحظه راه اندازی، جریان هجومی بزرگی از مدار می کشند. سپس در زمان کوتاهی این جریان فروکش می کند. کلید مینیاتوری کلاس K دارای مشخصه قطع تاخیری است و ویژه این قبیل بارها تولید شده است.

کلاس Z و حفاظت از بارهای حساس

فیوز های مینیاتوری مورد استفاده برای بارهای حساس، قابلیت خاموش شدن بسیار سریع دارند. تجهیزات الکترونیکی، کامپیوترها و مراکز داده از جمله بارهای حساس هستند که از کلید مینیاتوری کلاس Z برای حفاظت از آن ها استفاده می شود.

مینیاتوری تیپ G

کلیدهای نوع G برای کاربردهای خاص طراحی شده اند. این کلیدها مدار را در برابر خطای زمین نیز محافظت می کنند. در مدارهایی که خطر برق گرفتگی یا آسیب ناشی از خطاهای زمین وجود دارد از این کلیدها استفاده می شود. حمام، استخر، یا تاسیسات فضای نمونه های از کاربرد مینیاتوری کلاس G هستند.

مزایای استفاده از MCB

ایمنی پیشرفته: کلید مینیاتوری محافظت قابل اعتمادی در برابر خطاهای الکتریکی ارائه می دهد. با استفاده از این کلیدها خطر آتش سوزی و شوک الکتریکی به حداقل می رسد.

وصل مجدد سریع مدار: برخلاف فیوزها، کلید مینیاتوری را می توان به راحتی پس از قطع شدن، دوباره وصل کرد. این قابلیت زمان خرابی و توقف مدار را به حداقل می رساند.

امکان خاموش کردن انتخابی: به کمک MCB می توان بخش های مورد نظر مدار را ایزوله کرد. به عنوان مثال برق بخش هایی که نیاز به تعمیر دارند، به راحتی به کمک این کلید قطع می شود. علاوه بر این می توان بخش های مختلف مدار را به صورت تفکیک شده محافظت کرد.

قیمت مقرون به صرفه: قابلیت استفاده مجدد و طول عمر طولانی، سبب شده استفاده از کلیدهای مینیاتوری از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه باشد.

کلید مینیاتوری اشنایدر

اشنایدر الکتریک، طیف گسترده ای از مدار شکن های مینیاتوری (MCB) را ارائه می دهد. این کلیدها محافظت موثری از مدارهای الکتریکی در برابر جریان اضافه و اتصال کوتاه به عمل می آورند. MCB های اشنایدر در اندازه و پیکربندی های مختلفی تولید که آنها را برای کاربردهای متنوع مناسب می کند. فیوز مینیاتوری اشنایدر در بخش های مسکونی، تجاری و صنعتی به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.

کلید مینیاتوری زیمنس

فیوز مینیاتوری زیمنس در دسته بریکر ها و زیر شاخه SENTRON  زیمنس قرار می گیرد. همانند سایر محصولات فشار ضعیف، کلیدهای مینیاتوری زیمنس نیز تنوع بالایی دارند. تنوع کاربردها و مشخصات متفاوت مورد نیاز در هر کاربرد، سبب تنوع بالای محصولات شده است. MCB زیمنس اغلب در کاربردهای صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد.

نتیجه گیری

قطع کننده های مدار مینیاتوری (MCB) از جمله اجزای ضروری سیستم های الکتریکی مدرن هستند. توانایی آنها در حفاظت کارآمد از جریان اضافه و اتصال کوتاه، ایمنی مدار را افزایش می دهد. با استفاده از این کلیدها به جای فیوز، زمان خرابی سیستم کاهش و بهره وری انرژی افزایش می یابد. لازم به ذکر است فیوزها همچنان در برخی از کاربردها انتخاب اول مهندسان هستند.

فروشگاه پناپ کالا طیف گسترده ای از فیوز مینیاتوری برندهای مختلف را عرضه می کند. با ورود به فروشگاه می توانید محصول مورد نظر را سفارش دهید. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، کارشناسان ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.